Naar nieuwsoverzicht

Project EIGEN gestart dat bijdraagt aan het versnellen van de energietransitie

18 januari 2022
Vandaag is het startschot gegeven voor het vernieuwende project EIGEN: Energy hubs* voor Inpassing van Grootschalige hernieuwbare ENergie. Binnen EIGEN werkt Alliander met 12 partners** samen aan een blauwdruk voor bedrijventerreinen om de grootschalige opwek van duurzame energie in te passen in het elektriciteitsnet. Het project richt zich op het potentieel van energy hubs, die het mogelijk maken om zon- en windenergie slim te benutten in bestaande en nieuwe elektriciteitsnetten. Het doel van het project is om na 4 jaar een blauwdruk voor bedrijventerreinen te hebben liggen voor grootschalige uitrol van energy hubs. Deze blauwdruk wordt in verschillende fases ontwikkeld en getoetst en aangevuld op bedrijventerreinen. Het is een iteratief proces.

EIGEN omvat de ontwikkeling en het testen van een blauwdruk voor de realisatie van energy hubs. Een blauwdruk voor het samen slim afstemmen van vraag, aanbod en opslag van lokaal (groen) opgewekte energie binnen verschillende type bedrijventerreinen. Het is daarmee een vertrekpunt voor grootschalige uitrol van energy hubs. Het project leidt daarmee tot concreet ontwikkelde oplossingen die vanaf 2025 zullen worden toegepast en draagt bij aan het effectief reduceren van de CO₂-uitstoot in Nederland.’ Aldus Frits Wattjes, consultant innovatie Klant en Ontwerp Liander.

Vraag en aanbod goed op elkaar afstemmen

Om de CO₂-productie in ons land te verlagen zullen we onder andere meer gebruik moeten gaan maken van ‘groene’ energie zoals wind en zon. Dat vraagt een enorme uitbreiding van ons energienet, maar ook dat we het energienet slimmer gaan gebruiken. De productie van zon- en windenergie is weersafhankelijk. Schijnt de zon fel dan is er veel opwek. Maar is het een grijze dag dan zal er weinig productie zijn. Als het hard waait heb je weer veel productie van wind. Maar is het een warme zomerdag dan is de kans groot dat er weinig wind is. Vraag en aanbod moet daarom goed op elkaar afgestemd zijn. Dit vraagt ook een flexibele inzetbare transportcapaciteit bij de gebruikers en de producenten om de juiste balans ten alle tijden te kunnen realiseren. Daarbij moeten we rekening houden met de beschikbare netcapaciteit. Door bewust lokaal te balanceren ontstaat een maatschappelijk doelmatiger systeem is de verwachting van de projectpartners. Zo kunnen we garanderen dat iedereen altijd kan rekenen op energie.

“Doordat ons elektriciteitsnet steeds vaker vol zit en uitbreiden alleen niet voldoende is zullen we ook slimmer gebruik moeten maken van onze elektriciteitssystemen. Met het EIGEN programma werken we aan een slimme oplossing voor bedrijventerreinen. Hoe kunnen we met een standaard aanpak lokale vraag en aanbod koppelen, om daarmee niet alleen congestieproblemen op te lossen, maar zelfs een positieve bijdrage leveren aan het gehele energiesysteem?” Aldus Haike van de Vegte, Manager Firan Decentrale Netten.

De stap naar een duurzaam energiesysteem van morgen

De ontwikkeling van energy hubs in het algemeen – en voor bedrijventerreinen in het bijzonder – staat in de kinderschoenen. Er zijn diverse technische pilots uitgevoerd en gaande maar een integrale aanpak ontbreekt. Het is op dit moment nog vooral een (heel goed) middel voor klanten om ondanks de knelpunten op het net toch aangesloten te kunnen worden. In dit project gaan we kijken naar een duurzame toepassing van energy hubs, waarbij het voor bedrijven aantrekkelijk wordt om deel te nemen. Niet omdat het de enige oplossing is, maar omdat het de meest duurzame en financieel aantrekkelijkste oplossing voor hen is. De toepassing van energy hubs zorgt ervoor dat we ons energiesysteem eerlijk en doelmatig kunnen inrichten.

Het projectdoel dat centraal staat binnen het EIGEN-project is het ontwikkelen en valideren van een blauwdruk (systematisch uitgewerkt stappenplan met complementaire tools) voor de ontwikkeling en realisatie van energy hubs. Om zo grootschalig opgewekte groene energie op bedrijventerreinen te kunnen realiseren en zoveel mogelijk lokaal te gebruiken. Een dergelijke blauwdruk is noodzakelijk, aangezien de congestie en netverzwaringsproblematiek door grootschalige opwek steeds groter en urgenter wordt. Door het aantrekkelijker te maken voor bedrijven om deel te nemen aan een energy hub kunnen we knelpunten op het net voorkomen tegen lagere systeemkosten en zo zorgen voor eerlijke tarieven.  De ontwikkelde blauwdruk kent een generieke opzet en kan daarmee aangepast worden naar andere toepassingsdomeinen zoals onder meer smart cities en local energy communities.

Subsidie van MOOI-SIGOHE

Het EIGEN project is een van de projecten die mede gefinancierd wordt De MOOI-regeling Systeemoplossingen grootschalige opwekking hernieuwbare elektriciteit (MOOI SIGOHE). De MOOI SIGOHE stimuleert de ontwikkeling van innovaties voor grootschalige opwekking van hernieuwbare elektriciteit. Het gaat daarbij om elektriciteit uit duurzaam opgewekte energie. De regeling geeft subsidie aan projecten die gericht zijn op ten minste één van de drie schakels uit de keten: transport en distributie, opslag en conversie, en gebruik. Partijen uit de hele keten werken binnen de projecten samen. Zo ontwikkelen ze sector overstijgende systeemoplossingen met een grote kans van slagen.

De MOOI-SIGOHE is onderdeel van de Topsector Energie-regelingen. De regeling wordt door RVO namens het ministerie van Economische Zaken en Klimaat uitgevoerd.

* Energy hubs ontsluiten het potentieel van verschillende vormen van duurzame energie, en koppelen de producenten direct aan de afnemers. Een slimme decentrale energie-infrastructuur brengt producenten van zon- en windenergie, waterstof en warmte samen, waardoor er een betrouwbaar aanbod ontstaat.

** De 12 partners waarmee Alliander samenwerkt binnen project EIGEN zijn: Sunrock Development B.V., Ventolines B.V., Recoy B.V., SemperPower B.V., PARKnCHARGE Opco BV, Stichting ElaadNL, Over Morgen B.V., Connectr – Energy innovation, University of Twente, TNO, Stichting Saxion en Shared Energy Platform Holding B.V. En met dank aan EGEN, die ons succesvol heeft geholpen bij de subsidieaanvraag.