Stof tot nadenken over veiligheid
Op welke manier doen we onderzoek?
Op verschillende manieren. We hebben bijvoorbeeld warmteberekeningen laten uitvoeren. Stel dat bij een lekkage in de hoofdleiding brand uitbreekt, hoe zit het dan met de hitte. Het blijkt dat de vlam van waterstof, met de druk waar wij mee werken, minder warm is dan aardgas. Maar we kijken ook wat er gebeurt bij een lekkage in de meterkast. Hoeveel waterstof komt er dan vrij en hoe verspreidt het zich? Samen met DNVGL doen we daar proeven mee. Ook laten we berekeningen uitvoeren door NRG, een partij die wereldwijd berekeningen aan waterstofbranden en explosies voor bijvoorbeeld kerncentrales uitvoert.
En, wat zijn de eerste bevindingen?
Waterstof heeft waarschijnlijk minder gevaar dan aardgas. Globaal komt het erop neer dat waterstof, als het lekt, bij volumepercentages gas in de lucht lager dan 10%, veiliger is dan aardgas. Bij hoge percentages, maar dan hebben we het echt over 18% of meer, is een waterstofbrand of explosie heftiger. Het blijkt dat in een slecht geventileerde woning met een groot lek, je al moeilijk boven de 8% komt. Dat komt bijvoorbeeld omdat waterstof sneller opstijgt. En bij waterstof komt natuurlijk geen koolmonoxide vrij. Dus ook op dat punt is het veiliger dan aardgas.
Halen we ook expertise uit het buitenland?
Ja, in Engeland wordt al langer onderzoek gedaan naar waterstof. We hebben daar een driedaagse opleiding gevolgd om van hen te horen wat zij allemaal onderzocht hebben. Om hoge percentages waterstof te voorkomen in woningen, passen zij bijvoorbeeld een gasstopper toe. Die zorgt ervoor dat bij een lek, het gas niet verder kan uitstromen.
Wanneer weten we of waterstof voldoende veilig is?
Voor mijn gevoel zijn we een puzzel aan het maken. Met heel veel stukjes. De losse stukjes worden steeds minder en de puzzel steeds meer compleet. We moeten zeker weten dat we alle veiligheidsaspecten voldoende onder de loep hebben genomen. Dit doen we grotendeels samen in de sector. Maar je moet het ook kunnen laten zien en monteurs opleiden om veilig met waterstof te kunnen werken. Daarom starten we ook met een demohuis.
Waar komt dat demohuis te staan?
In Apeldoorn. In samenwerking met KIWA ontwerpen en bouwen we daar een woning na met twee gestapelde portocabins. Daar kunnen we onze monteurs en installateurs straks opleiden met het werken met waterstof. Én bewoners van de pilotwijk in Lochem, kunnen daar kijken welke aanpassingen nodig zijn in een woning. Je kunt je voorstellen dat het tot veel overlast en extra kosten leidt, als blijkt dat we in een woning veel aan moeten passen. Vooralsnog gaan we ervan uit dat huidige binneninstallaties gewoon geschikt zijn.
Wanneer is het demohuis klaar?
We zijn nu nog bezig met het ontwerp. Dat laten we trouwens ook nog reviewen in Engeland. De bedoeling is dat de woning dit voorjaar staat. Daarna wordt het ingericht als trainingslocatie. We maken daar een netwerk met afsluiters en meerdere aansluitingen. Monteurs kunnen daar dan oefenen met het repareren van een lekkende aansluiting. Parallel testen we ook in de labs van KIWA wat het effect is op de veiligheid als werkprocedures niet goed worden gevolgd.